Er wordt jaarlijks ongeveer 13 miljard euro witgewassen. Het geld verdienen is niet het probleem, de kunst is om het verdiende geld in het ‘legale circuit’ te krijgen. 10 duizend euro klinkt als veel geld, maar voor zo een ‘laag’ bedrag hoeft er niet eens een witwasconstructie te komen. Grotere bedragen zijn interessanter om wit te wassen, maar ook meteen een stuk moeilijker. Er is dan een plan van aanpak nodig, over het algemeen wordt er witgewassen in drie stappen: plaatsing, verhullen herkomst en re-integratie. Als geld niet kan worden witgewassen is het de misdaad vaak niet waard, het is dus ontzettend belangrijk dat er genoeg aandacht is voor en kennis is over witwassen.

De afgelopen jaren is de aandacht voor witwassen flink gegroeid. In. 2018 kreeg de ING een recordboete van maar liefst 775 miljoen euro. Zij gaven criminelen jarenlang vrij spel, omdat de wettelijk verplichte onderzoeken werden verwaarloosd. Inmiddels zijn de anti-witwasrichtlijnen flink aangescherpt en hebben veel financiële instellingen hun witwascontroles opgevoerd.

 

Het Anti Money Laundering Centre heeft inmiddels al ongeveer 250 verschillende witwasmethodes in kaart gebracht. Deze verschillen van witwassen middels cryptocurrency tot welbekende ‘vastgoedtrucs’. Het belangrijkste is om te denken als een crimineel. Uiteraard is het belangrijk dat financiële instellingen met een poortwachtersfunctie op de hoogte zijn van de verschillende witwasmethodes, maar eigenlijk is het voor iedereen relevant om te weten hoe het witwassen in zijn werk gaat.

Vaak zijn (onschuldige) ondernemers zich er niet bewust van dat ze onderdeel zijn van een witwasketen. Er wordt gevreesd dat het meeste geld wordt witgewassen doordat criminelen kleine contante bedragen uitgeven, verspreid over een langere periode. Een methode waar nauwelijks grip op valt te hebben, de uitgaven vallen niet op en komen bijna nooit aan het licht bij de toezichthouder. Hopelijk steeds vaker wel want tegenwoordig zijn er verschillende systemen in omloop die transacties monitoren en alarm slaan zodra er ook maar iets afwijkt van het normale uitgavenpatroon. Bij de ABN Amro is er zo een systeem. Zodra de transacties niet overeenkomen met het verwachte uitgavenpatroon wordt er iemand op gezet die de transacties verder analyseert.

Met kleine bedragen kan alleen niet die mooie dure auto worden aangeschaft, bij contante bedragen vanaf 10 duizend euro geldt er een meldplicht in Nederland. Om toch die auto te kunnen kopen, moeten criminelen het geld op een bankrekening zien te krijgen. Dat is over het algemeen de eerste stap. Het plaatsen van het geld op een rekening gebeurt veelal onder de naam van een fictief bedrijf of middels een stroman. Een stroman is iemand die zijn identiteit leent aan criminelen en zonder daadwerkelijk handelingen uit te voeren wel onderdeel uitmaakt van het witwassen. Wat momenteel ook heel populair is onder de criminelen is het (contant) investeren in goederen, zoals aardappelen en uien, om vervolgens te exporteren en te verkopen. Ook wel trade-based money laundering genoemd. De goederen worden verkocht, het geld belandt op een rekening en het lijkt zo afkomstig van eerlijke handel.

Dat is vaak de volgende stap; het verhullen van de herkomst, oftewel het ‘legaliseren’ van de herkomst. Dit gebeurt nog steeds vaak via zaken zoals kappers, nagelsalons en zonnebankstudio’s, omdat er relatief weinig geïnvesteerd hoeft te worden om een omzet te behalen. U kunt zich voorstellen dat een kroeg zich zou moeten gaan verantwoorden als er wel veel inkomsten zijn maar geen drank wordt ingekocht. Ook vinden er vaak meerdere overboekingen plaats tussen verschillende rekeningen, alles om de herkomst van het geld zo onduidelijk mogelijk te laten zijn.

Dan de laatste stap, het geld moet terugkomen bij de crimineel. Bijvoorbeeld doordat de crimineel op papier als de eigenaar van de zonnebankstudio geregistreerd staat en dus maandelijks een flink salaris ontvangt. Nu het geld op een rekening staat, vallen de transacties niet meer onder de meldplicht en kan dus gerust die mooie dure auto worden aangekocht. Zolang de autodealer niks vermoedt is het witwassen dus succesvol afgerond.

Hoe scherper de bovenwereld reageert op witwassen, hoe ingewikkelder de methoden die de onderwereld moet verzinnen. Het is belangrijk dat transacties worden gemonitord en dat financiële instellingen, maar ook andere ondernemers, onderzoek doen naar personen of bedrijven waar mee zij zakendoen. CDD On Demand is de perfecte ondersteuning bij het controleren van personen en bedrijven. Met de CDD-oplossing kunnen er gemakkelijk compliance checks worden uitgevoerd en met het UBO-onderzoek kan er snel meer inzicht worden verkregen in de details over een bedrijf.

Wilt u meer informatie over CDD On Demand? Neem dan contact met ons op. Vul hier het contact formulier in, mail naar info@scope.nl of bel ons op +31 (0) 23 517 9200.

De grootste intergenerationele vererving ooit zit er aan te komen en dit is uitermate voordelig voor onze millennials. De millenial, veelal de zoon of dochter van babyboomers en grofweg geboren tussen 1980 en 2000. Eigenwijs, overijverig, narcistisch en egoïstisch worden ze wel ook genoemd, maar door stijgende eigen inkomens en vererving worden ze wel steeds vermogender. Vermogensbeheerders zien hun klanten steeds jonger worden en bereiden zich voor op dé nieuwe klant van nu, de millennial.

Het is een feit dat een groep twintigers en dertigers binnenkort zullen gaan erven, aan het erven zijn of al hebben geërfd. Ouders overlijden of willen graag helpen door hun vermogen over te dragen aan hun kinderen in een levensfase waarin het meer bijdraagt dan op het moment van vererving. Ook kenmerkend voor deze groep is dat zij zeer ondernemend ingesteld zijn. Hun stijgende eigen vermogen wordt veelal geïnvesteerd in eigen ondernemingen of belegd. De meeste beleggers zijn ouder dan 45 jaar, maar steeds vaker zien vermogensbeheerders jongere mensen van rond de dertig jaar met een fors vermogen. Het is dan ook belangrijk dat zij meebewegen in deze leeftijdsverschuiving.

Niet alleen de leeftijd, er zijn meer andere eigenschappen van dé nieuwe klant tegenover de babyboomers. Er is behoefte aan veel intensiever contact. Zij hebben niet alleen face-to-face contact, maar ook steeds vaker vindt er contact plaats met klanten via digitale communicatiemiddelen. Daarentegen verschuift de verantwoordelijkheid tijdens het beleggen steeds meer naar de vermogensbeheerder. Millenials zoeken van tevoren zelf veel informatie uit, via bijvoorbeeld het internet, en weten zo precies wat ze willen. Het beleggen zelf laten ze aan de vermogensbeheerder over en dus is de klant vaak minder actief verwikkeld in het beleggen dan de klant waaraan vermogensbeheerders gewend waren. De rol van de traditionele vermogensbeheerder verandert, maar blijft dus wel belangrijk op de cruciale beslismomenten.

Millenials zijn de eerste generatie die met internet zijn opgegroeide en met de inzet van de technologie zijn zij, beter dan vorige generaties, in staat om hun verkregen kennis om te zetten in vermogen. Of dit nu via het ondernemen of via het beleggen is. De drijfveer is anders, millenials zijn minder bezig met het veiligstellen van de toekomst en meer bezig met het verrijken van hun huidige leven.

Met onze KYC-oplossing is de vermogensbeheerder in staat om naadloos aan te sluiten bij deze gedigitaliseerde en ondernemende millenials. Papierwerk is zo goed als passé en het digitaal invullen en onderhouden van gegevens wordt steeds meer de norm. Met onze SCOPE Client Portal kunnen vermogensbeheerders samen met de cliënt tot een risicoprofiel en beleggingsplan komen. Gegevens kunnen makkelijk online ingevuld en onderhouden worden. De millenial is graag op de hoogte en transparantie over kennis en gegevens is daarvoor belangrijk. Door een dubbele toegang in het client portal, dual acces, wordt het onderhouden van het cliënt profiel nog makkelijker. Zowel de medewerkers als de cliënt kunnen naar dezelfde gegevens kijken, zodat deze transparantie gewaarborgd kan worden.

Wilt u meer informatie over onder SCOPE Client Portal? Neem dan contact met ons op. Vul het contactformulier in, mail naar info@scope.nl of bel ons op +31 (0) 23 517 9200.

De Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (Fiod), heeft 11 januari het jaarrapport van 2020 naar buiten gebracht. Er werden maar liefst 900 onderzoeken afgerond waarvan 319 van deze onderzoeken het verzoek uit het buitenland kwam.

Een groot deel van deze onderzoeken leidde tot succesvolle samenwerkingen tussen binnen- en buitenlandse opsporingsdiensten. Vooral de grote onderzoeken naar fraude, witwassen en corruptie vragen om een goede samenwerking tussen meerdere partijen, zowel nationaal als internationaal gevestigd. De samenwerkingen met het buitenland zijn steeds van groter belang. Uit het rapport is gebleken dat er steeds meer criminelen naar het buitenland uitwijken voor het witwassen van geld. Dubai, Hongkong en Singapore zijn voor de Fiod geen onbekende plekken als het gaat om witwassen, echter ook Afrika valt sinds kort binnen dit rijtje.

Veel crimineel geld wordt geïnvesteerd in grondstoffen in Afrika, zoals aardappelen, goud en diamanten. Inmiddels wordt er geschat dat er in de afgelopen jaren al voor maar liefst 150 miljoen euro aan landbouwproducten zijn geëxporteerd. Ook wel trade based money laundering genoemd, het contante criminele geld wordt geïnvesteerd in de grondstoffen, die vervolgens worden geëxporteerd en verkocht in het buitenland. Op deze manier lijken de opbrengsten afkomstig van eerlijke handel.

 

“We waren altijd de club van follow the money, maar dat principe is achterhaald,” zegt Fiod-topman Langerak. “Tegenwoordig jagen we ook op zaken als cryptovaluta, en daarnaast dus op goederenstromen.”

 

Zolang er de mogelijkheid is voor criminelen om hun contante geld te ‘investeren’, zal de markt geïnfecteerd blijven met misdaadgeld. Daarnaast is de huidige crimineel een stuk slimmer en sluwer dan vroeger. Crimineel geld werd toen voornamelijk gebruikt om als god te leven aan de Spaanse Costa, tegenwoordig wordt het geld geïnvesteerd in bijvoorbeeld huizen en hotels.

 

Het is dus belangrijk om bij het cliëntenonderzoek goed te kijken naar verwante landen, om zo goed het geografisch risico te kunnen bepalen. Verder wordt het beoordelen van de sector waarin de cliënt werkzaam is dus een nog groter punt van aandacht. Global Industry Classification Standarts (GICS) identificeert in totaal 3 verschillende ‘lagen’ met 11 sectoren, 24 industriegroepen en 69 industrieën. Aan Wwft-plichtige instellingen de taak om in hun CDD-beleid op te nemen wat de verschillende risico’s zijn van deze sectoren. Uiteraard is het dan ook belangrijk dat deze risico indicatie ook wordt opgenomen in de risicobeoordeling van een (nieuwe) cliënt.

In de SCOPE Client Portal kunt u gemakkelijk een correct cliëntprofiel en een bijpassend risicoprofiel vastleggen. Met behulp van de geïntegreerde CDD-functionaliteiten kunnen verschillende screenings worden uitgevoerd om een risicobeoordeling van de cliënt uit te voeren. Het risicoprofiel wordt opgesteld op basis van verschillende risicocomponenten zoals: geografisch, cliënt (e.g. PEP), functiesoort, sectoren, distributie en bronnen van vermogen.

 

Het is ook noodzakelijk dat u het cliëntprofiel en het risicoprofiel van de cliënt up-to-date houdt. Het risicoprofiel van de cliënt kunt u in de portal gemakkelijk up-to-date houden door de cliënt op de monitorlijst te plaatsen. De cliënt wordt dan 365 dagen per jaar gecontroleerd op de risicocomponenten en u krijgt een melding zodra er iets wijzigt in de risicostatus van de cliënt. Voor het up-do-date houden van het cliëntprofiel is het noodzaak dat u goed contact onderhoudt met de cliënt. Door een dubbele toegang in het client portal, dual acces, wordt het onderhouden van het cliëntprofiel nog makkelijker. Zowel de medewerkers als de cliënt kunnen naar dezelfde gegevens kijken, zodat er geen ruimte is voor misverstanden.

Wilt u meer informatie over onder SCOPE Client Portal? Neem dan contact met ons op. Vul het contactformulier in, mail naar info@scope.nl of bel ons op +31 (0) 23 517 9200.

Eind 2020 publiceerde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een geüpdatete versie van de leidraad over de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet. Zo bevolen zij onder andere aan dat er gebruik wordt gemaakt van een doorlopend sanctie-screeningssysteem. Ook meldden zij dat inmiddels eigenlijk alle cliënten, aangenomen voor de wetswijziging in 2018, opnieuw gecontroleerd moeten worden.

Dit is niet voor niets, afgelopen zomer publiceerde de Trouw nog een artikel met Sharon Oded, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit. Zij waarschuwde ons dat door de Coronapandemie 2020 het ideale jaar is voor criminelen om hun zwart geld wit te wassen.

“Criminelen kunnen hun illegaal verkregen geld makkelijker naar de bovenwereld tillen nu bedrijven druk zijn om niet failliet te gaan.” 

De precieze witwascijfers van 2020 zijn nog niet bekend, maar laten we eerlijk zijn, elke euro is natuurlijk te veel. Laat 2021 het jaar zijn waarin instellingen hun poortwachtersfunctie serieus nemen. Op basis van de leidraad hebben we de belangrijkste aandachtspunten voor u op een rijtje gezet:

Zorg dat u uw risicobeoordelingen niet te algemeen formuleert

Uit de risicobeoordeling moet duidelijk blijken welke risicofactoren hebben meegespeeld bij het tot stand komen van de risicobeoordeling. Bij elke risicofactor meldt u waarom het een risicofactor is en hoe dit de risicobeoordeling beïnvloed. Bijvoorbeeld: u heeft een cliënt die een PEP is. Het is dan noodzakelijk dat u beschrijft wat een PEP inhoudt en of dit het risico van de cliënt verhoogd of verlaagd. Wees zo specifiek mogelijk.

Wijs iemand binnen de instelling aan die verantwoordelijk is voor de naleving van de Wwft en Sanctiewet

Niet elke instelling heeft de mogelijkheid tot het toewijzen van iemand in een aparte compliancefunctie. Echter, het is belangrijk dat één van de dagelijkse beleidsbepalers wordt aangewezen als de verantwoordelijke voor de naleving van de Wwft en Sanctiewet. Verder is een instelling verplicht om de instelling, voor zover dit evenredig is aan de aard en de omvang van de instelling, te voorzien in de invulling van een aparte compliancefunctie.

Revisie cliëntenonderzoek

Cliënten die zijn aangenomen voor de Wwft wetswijziging op 25 juli 2018 moeten inmiddels ook gecontroleerd zijn volgens de huidige richtlijnen. Afhankelijk van de risicobeoordeling wordt er zelfs verwacht dat er al voor een tweede keer is gecontroleerd. Alle cliëntendossiers van cliënten die geaccepteerd zijn voor de wetswijziging met een hoger risico, moeten dus eigenlijk al herzien zijn.

Reconstructieplicht ten aanzien van identificatieverplichting

Wees u ervan bewust dat de persoonsgegevens van cliënten op ‘opvraagbare’ wijze moeten worden vastgelegd. Dit kan in de vorm van een schriftelijk document of online.

Formuleer duidelijk de doel en aard van de zakelijke relatie

In het cliëntdossier moet specifiek worden benoemd wat het doel en de aard is van de zakelijke relatie. De AFM staat ook in zijn recht om deze gegevens op te vragen. Indien er een zakelijke relatie wordt aangegaan met een cliënt uit het buitenland moet worden vastgelegd waarom zij in Nederland zaken willen doen.

Voer uw risicobeoordeling ten alle tijden zelf uit

Het is verboden om de risicobeoordelingen van cliënten uit te besteden aan een derde partij. Het uitbesteden van het controleren en screenen van cliënten is toegestaan, echter instellingen moeten zelf de ‘uitkomsten’ interpreteren en beschrijven.

 

Aanscherping van de opleidingseisen

Werknemers moeten niet alleen in staat zijn om ongebruikelijke transacties te herkennen, maar ook om een cliëntenonderzoek goed en volledig uit te voeren. Waar het eerst verplicht was om periodiek Wwft-trainingen te organiseren, is het nu verplicht om dit regelmatig aan te bieden aan de werknemers binnen de instelling. De informatie over het aanbod, de gevolgde trainingen, de frequentie en de werknemers die opleidingen volgen moet worden vastgelegd.

Zorg dat u alle sanctielijsten op heeft genomen in uw screening

Waar de oude leidraad zich beperkte tot de Europese of Nederlandse sanctielijsten, geeft de nieuwe leidraad aan dat een instelling haar relaties dient te screenen tegen:

• De Nationale sanctielijst terrorisme
• De EU- sanctielijst; en
• De VN-sanctielijst.

 

Een doorlopend sanctie-screeningssysteem

Instellingen zijn al verplicht om cliënten, afhankelijk van de risicobeoordeling, periodiek te controleren. In de laatste update van de leidraad benadrukte de AFM dat het nog beter zou zijn als er continu wordt gemonitord. Het is in iedere geval belangrijk dat er op de volgende momenten wordt gecontroleerd:

• Bij aanvang van de relatie;
• Periodiek bij wijzigingen bij de relatie (zoals de UBO);
• Bij wijzigingen op de sanctielijsten; en
• Na afloop van de relatie. Dat wil zeggen, bij beëindiging van de relatie moet nog een laatste screening plaatsvinden.

 

Het UBO-register

Het UBO-register, dat geopend is op 27 september 2020, heeft enkel nut als de Uiteindelijke Belanghebbenden van instellingen hier ook daadwerkelijk staan ingeschreven. U heeft nog iets meer dan een jaar om u in te schrijven. Wanneer een instelling de UBO’s niet voor 22 maart 2022 heeft ingeschreven zijn er consequenties.

Met CDD On Demand bent u er altijd van verzekerd dat er op de juiste sanctielijsten wordt gecontroleerd. De monitorfunctie zorgt ervoor dat u direct een melding krijgt zodra er iets wijzigt voor één van uw cliënten op de monitorlijst.

Voor maar €1,50 screent u uw cliënt al langs elf verschillende (sanctie)lijsten en voor €3,00 wordt de cliënt 365 dagen lang gemonitord. Bekijk hier onze compliance- en monitorfunctie. Better be safe than sorry!