De historische lage prestaties van Nederland op de corruptieperceptie-index 2023
Leestijd: 4 min.
De Corruption Perception Index (CPI) is een beoordelingssysteem dat wordt gebruikt om de mate van corruptie in de publieke sector in landen over de hele wereld te meten. De resultaten van de corruptieperceptie-index (CPI) 2023 van Transparency International voor Nederland zijn binnen, en het is geen goed nieuws. Nederland is ten opzichte van vorig jaar met twee punten gedaald naar een historisch dieptepunt en staat op de 8e plaats op een totaal van 180. Hoewel Nederland nog steeds wordt beschouwd als een van de minst corrupte landen ter wereld, wijst deze daling op mogelijke problemen als er niet snel actie wordt ondernomen. Tekortkomingen in de politieke integriteit zijn aangewezen als factoren die kunnen bijdragen tot lagere scores. Om een verdere daling van de ranglijst te voorkomen, moeten nu in het hele land doortastende maatregelen worden genomen tegen corruptie en omkoping.
Corruption Perception Index (CPI)
Transparency International heeft een alarmerende realiteit vastgesteld: toevertrouwde macht wordt vaak op gevaarlijke wijze misbruikt voor persoonlijk gewin. Deze onaanvaardbare situatie kan worden beoordeeld aan de hand van de Corruption Perceptions Index, die landen rangschikt op een schaal van 0 tot 100 voor hun gepercipieerde vrijheid van corruptie. Helaas scoort meer dan tweederde van de onderzochte landen onder de 50 – wat aantoont hoe wijdverbreid dit probleem is geworden in de wereld van vandaag.
Nederland
Nederland was ooit een van de meest ethische landen op het gebied van corruptie in de publieke sector. Uit recente bevindingen blijkt echter dat de score tot een historisch dieptepunt is gedaald als gevolg van ontoereikende maatregelen voor politieke integriteit en zwakke regelgeving voor het toezicht op de invloed van lobbyisten op de politiek.
Dankzij de sterke conceptuele en methodologische consistentie is de ICP een veelgebruikt hulpmiddel geworden voor regeringen, bedrijven en media wereldwijd. Hoewel in veel opzichten betrouwbaar, blijven bepaalde aandachtsgebieden die buiten het bereik van de ICP vallen – zoals belastingontduiking of het witwassen van geld door particuliere entiteiten – buiten beschouwing.
Opvallende resultaten
Denemarken blijft de leider van de corruptieperceptie-index (CPI), met een stijging van 2 punten sinds vorig jaar. Somalië staat nog steeds onderaan met slechts 12 punten, terwijl Hongarije sterk is gedaald en nu op de 77e plaats staat – een laagterecord voor landen in West-Europa/EU-regio. Oekraïne toont echter een indrukwekkende vooruitgang in de strijd tegen corruptie in 10 jaar: het land steeg met 8 punten van de 144e naar de 116e plaats op de CPI-ranglijst. Ondanks zijn reputatie als wereldmacht is zelfs het Verenigd Koninkrijk niet immuun voor corruptie. Een verbluffende daling van 5 punten in 2022 werd toegeschreven aan schandalen waarbij particulieren relatief gemakkelijk politieke invloed konden kopen – wat aantoont dat geen enkel land onaantastbaar is als het gaat om dit soort wangedrag.
CPI en een cliëntenonderzoek
Voor het bepalen van het landenrisico in een Wwft cliëntenonderzoek is het meenemen van de CPI erg belangrijk. Daarom wordt tijdens het uitvoeren van een cliëntenonderzoek van SCOPE ook de CPI-score meegenomen.
Concluderend is het duidelijk dat er verschillende factoren zijn die hebben bijgedragen aan de dalende prestaties van Nederland op het Corruption Perception Index 2023-rapport van Transparency International. Daartoe behoren toenemende beschuldigingen van corruptieschandalen in de publieke sector waarbij overheidsfunctionarissen en bedrijven betrokken zijn, politieke instabiliteit die leidt tot verzwakte handhavingsmechanismen voor bestaande anticorruptiewet- en regelgeving, en uiteindelijk een toegenomen acceptatie van corrupt gedrag binnen de Nederlandse samenleving als geheel.