De Wwft en het landenrisico

De Wet ter voorkoming Witwassen en Financiering Terrorisme is een ingrijpende wet die sinds 2008 van kracht is in Nederland. Deze wet is van grote invloed op de manier waarop transacties in fiscale of onroerende goederen uitgevoerd mogen worden. Een belangrijk deel van de wet is dat er een schatting gemaakt dient te worden van het risico op witwassen en de financiering van terrorisme voor alle partijen betrokken bij de transactie. Belangrijk bij deze inschatting is ook de geografische afkomst van een partij, het zogeheten landenrisico. In dit blog bespreken we kort wat dit precies inhoudt, en hoe het landenrisico bepaald wordt.

Wet ter voorkoming Witwassen en Financiering Terrorisme (Wwft)

De Wwft is opgesteld ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. De Wwft is sinds 1 Augustus 2008 van kracht in Nederland, en is voor het laatst op 25 Juli 2018 aangepast naar de vierde Europese anti-witwas richtlijn (AMDL4). De kern van de Wwft is de inzet van partijen die nauw betrokken zijn bij transacties van fiscale middelen, zoals banken en notarissen, om witwaspraktijken of de financiering van terrorisme op te sporen. Dit wordt gedaan door de zogeheten client onderzoeken, waarbij deze partijen onderzoek doen naar hun klanten en het risico op witwassen of de financiering van terrorisme die ze meenemen.

De rol van het landenrisico

Een land valt onder het landenrisico als deze voorkomt op een sanctielijst, als deze voorkomt op de lijst risicolanden van het FATF (Financial Action Task Force), en als deze als een risicoland wordt beschouwd door de Europese Commissie. Elk van deze organen heeft andere maatstaven die zei gebruiken om hun betreffende lijsten op te stellen, wat het voor particulieren moeilijk maakt om op de hoogte te blijven en de wet na te leven.

Er zijn verschillende commissies die bepalen of een land op een lijst met risicolanden komt. Onder Andere FATF en de Europese Commissie hebben hun eigen lijsten

Waarom een land voor komt op de lijst met risicolanden

De verschillende commissies die beslissingen maken over risicolanden kijken elk naar andere aspecten voor het opstellen van lijsten met landen. Bij het voorkomen van een land op een sanctielijst komt die vrijwel altijd voor uit geopolitieke beslissingen, zoals bijvoorbeeld de lopende sancties tegen Noord-Korea. De FATF stelt daarentegen haar lijsten op door te kijken naar de lopende maatregelen tegen witwassen of de financiering van terrorisme (AML/CFT) die gelden in landen. Landen waarvan deze maatregelen ontoereikend worden bevonden komen op de risicolijsten van het FATF. De Europese Commissie volgde oorspronkelijk ook het oordeel van het FATF, maar heeft recentelijk besloten om een aangepaste norm te gaan hanteren.

De beste manier om om te gaan met personen die woonachtig zijn / hun bedrijf gesitueerd hebben in een risicoland is door een uitgebreider cliëntenonderzoek uit te voeren

Omgaan met het landenrisico

Om correct om te gaan met het landenrisico vereist dat u altijd op de hoogte bent van de huidige risicolijsten en dat het cliëntenonderzoek goed uitgevoerd wordt. Het landenrisico is ook nauw betrokken met de sanctiewet, waardoor een particulier risico loopt om een economisch delict aan te gaan als het onderzoek ontoereikend is. De beste manier om met dit risico om te gaan is dan ook door te verzekeren dat het beleid tegenover cliëntenonderzoek toereikend is.

Toereikend cliëntenonderzoek

Het cliëntenonderzoek blijft de eerste stap die nodig is om een klant of relatie uit een risicoland te identificeren. Bij een cliëntenonderzoek dient er gekeken te worden naar de identiteit en de identificatiedocumenten van een klant, er dient uitgezocht te worden wie de uiteindelijke belanghebbende (UBO) achter een de klant is, en uiteindelijk moet er op basis van deze informatie een schatting van het risico op witwassen en de financiering van terrorisme worden gemaakt.

Voor zowel de klant en de geïdentificeerde UBO is het nodig dat in dit proces aandacht wordt besteed aan de geografische regio waar deze zich baseren. Deze dient dan vergeleken te worden met de huidige sanctielijsten, de lijst met FAFT-risicolanden, en de lijst met hoog-risicolanden van de Europese Commissie.

Het landenrisico in de CDD On Demand oplossing

Binnen CDD On Demand wordt ook gecontroleerd of de nationaliteit van een persoon een verhoogd risico geeft (op de FATF-lijst voorkomt). Verder wordt, indien bekend, ook het adres van de persoon gecontroleerd op een landenrisico. Wanneer dit een verhoogd risico met zich meebrengt wordt dit als waarschuwing weergegeven op het rapport.

CCD On Demand

SCOPE FinTech Solutions heeft de CCD On Demand oplossing ontwikkeld om gebruikers te ondersteunen bij het doen van een cliëntenonderzoek conform met de Wwft. De CCD On Demand oplossing is een gebruiksvriendelijk extern hulpmiddel voor het cliëntenonderzoek die gemakkelijk geïntegreerd kan worden met een bestaand klantenbestand.