De Financial Action Task Force

De Financial Action Task Force (hierna: FATF) is 1989 opgericht in Parijs op initiatief van de toenmalige G7. De FATF is gericht op de bestrijding van misbruik van financiële systemen voor het witwassen van drugsgeld. Naast de focus op de bestrijding van witwassen en financiering van terrorisme richt de FATF zich steeds meer op actuele en nieuwe vormen van financieel-economische criminaliteit, waaronder het risico van cryptovaluta. Hoofdtaken van de FATF zijn onder andere het periodiek herzien van de FATF-aanbevelingen, het verbeteren van de naleving van de FATF-aanbevelingen en het identificeren van niet-coöperatieve of hoogrisicolanden en het volgen van trends.

Herzien van aanbevelingen

De FATF-aanbevelingen zijn de internationaal breed geaccepteerde normen ter bestrijding van witwassen en financiering van terrorisme. In eerste instantie was het doel van de FATF om meer internationaal samen te werken in de bestrijding van witwassen als gevolg van drugscriminaliteit. Meteen werd nadruk gelegd op een Customer Due Diligence (CDD) beleid en als onderdeel daarvan het aanstellen van een verantwoordelijke functionaris voor het opvolgen van de CDD-regels: de compliance officer. De kern van de aanbevelingen van de FATF zijn als volgt:

• Een adequate strafbaarstelling van witwassen en terrorismefinanciering
• De verzekering van een goede administratie van Know Your Customer (KYC) en Customer Due Diligence (CDD)
• Een meldingssysteem voor het melden van ongebruikelijke en verdachte transacties
• Toezicht en handhaving van de geldende wet- en regelgevingen
• Internationale samenwerking in de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering

Verbeteren van aanbevelingen

Om tot verbeteringen van aanbevelingen te komen gebruikt de FATF twee methodes. De eerste methode is een landencontrole. Tijdens deze controle wordt een land bezocht en beoordeeld op verschillende punten. Vervolgens worden de landen beoordeeld en worden de conclusies van de controles gepubliceerd. Op basis hiervan volgt de FATF-landenlijst.

Deze lijst bevat landen waar de FATF mee samenwerkt om de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering te verbeteren. Overige landen moeten deze landen als hoogrisicolanden beschouwen. De tweede methode is een zelfonderzoek, uitgevoerd door de landen zelf. In dit zelfonderzoek wordt landen gevraagd om een vragenlijst in te vullen, waarmee de naleving van de FATF-aanbevelingen per land inzichtelijk wordt gemaakt.

Identificatie hoogrisicolanden

Voor het identificeren van landen die niet willen meewerken of hoogrisicolanden zijn de FATF-aanbevelingen leidend bij het beoordelen van de wetgevingen en het anti-witwasbeleid. Wanneer landen niet mee willen werken, lopen zij het risico om als niet-coöperatief of als hoogrisicoland te worden aangemerkt. Op dit moment zijn de volgende landen als landen met een hoog risico aangemerkt die wel schriftelijk een politieke toezegging hebben gedaan om de vastgestelde tekortkomingen aan te pakken. Samen met de FATF is er een actieplan ontwikkeld voor deze landen: Afghanistan, Irak, Syrië, Uganda, Vanuatu, Jemen, Trinidad en Tobago en Pakistan.

Iran heeft in de ‘’Public Statement’’ van de FATF (geïdentificeerde derde-landen met een hoog risico) een politieke toezegging op hoog niveau gedaan om de vastgestelde tekortkomingen aan te pakken en besloten om technische bijstand te verzoeken voor de uitvoering van een FATF-actieplan. De Democratische Volksrepubliek Korea (DVK) is aangemerkt als een hoog risico met aanhoudende aanzienlijke risico’s op witwassen en terrorismefinanciering en heeft herhaaldelijk verzuimd om de vastgestelde tekortkomingen aan te pakken.

Volgen van trends

De laatste kerntaak van de FATF is het volgen van trends en technieken op het gebied van witwassen en terrorismefinanciering en publicatie van richtlijnen. De FATF doet dit door het analyseren van de praktijk waardoor trends, methoden en technieken aan het licht komen in het kader van witwassen en terrorismefinanciering. 

Conclusie

De FATF is een internationaal erkend instituut met als doel het bestrijden van witwassen en het financieren van terrorisme. De FATF-aanbevelingen gelden als wereldwijde standaard ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme om het financieelstelsel zo goed mogelijk te kunnen beschermen tegen misbruik door criminelen, witwassen en terroristen. De aangesloten landen moeten ervoor zorgen dat er adequate wet- en regelgeving op het gebied van anti-witwassen wordt ingevoerd.

De FATF heeft een landenlijst met landen die nog niet voldoende voldoen aan de invoering en handhaving van een adequate wet- en regelgeving. Binnen deze lijst bestaat er een onderscheid tussen landen die hebben aangegeven dit wel in te willen voeren en landen die hieraan geen gehoor geven. Wanneer een land heeft aangegeven dit te willen invoeren werkt de FATF samen met het desbetreffende land om ervoor te zorgen dat de wet- en regelgevingen op orde komen.