Risicobeleid in de Wwft
Leestijd: 4 min.
In het kort
Wwft-plichtige instellingen zijn verplicht om een risicobeleid te voeren volgens de Wwft. Afhankelijk van het risico wat wordt bepaald dient er een uitgebreider cliëntenonderzoek plaats te vinden. Er zijn diverse risicofactoren: cliëntgebonden risicofactoren, product-, dienst-, transactie- of leveringskanaal gebonden risicofactoren en geografische risicofactoren. Tevens zijn er een aantal onacceptabele risico’s waarmee u geen zakelijke relatie met uw client mag aangaan.
Risicobeleid bestaat uit risicofactoren: cliëntgebonden risicofactoren, product-, dienst-, transactie- of leveringskanaal gebonden risicofactoren en geografische risicofactoren.
Cliëntgebonden risicofactoren
Cliëntgebonden risicofactoren zijn, zoals de naam al zegt, risico’s die bij de client horen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Bepaalde ondernemingen zoals horecaondernemingen, belwinkels, schildersbedrijven en bouwbedrijven en ondernemingen die handelen in drugsgerelateerde producten;
- Cliënten waar veel contant geld beschikbaar is;
- Cliënten die onjuiste of onvolledige informatie verschaffen of waarbij twijfel bestaat over de juistheid van de verstrekte informatie of volledigheid daarvan;
- Cliënten met een onduidelijk of wisselend vestigingsadres zonder dat hiervoor een verklaring aanwezig is;
- Cliënten die onderdeel zijn van een ondoorzichtige of complexe eigendomsstructuur of zeggenschapsstructuur.
Product-, dienst-, transactie- of leveringskanaal gebonden risicofactoren
Product-, dienst-, transactie- of leveringskanaal gebonden risicofactoren zijn risico’s die horen bij de levering van uw product of dienst OF bij de werkzaamheden van uw client. Ook kunnen bepaalde transacties of leveringskanalen extra risico’s met zich meebrengen waardoor een verhoogd risico ontstaat en er een uitgebreider onderzoek dient plaats te vinden.
Enkele voorbeelden van product-, dienst-, transactie- of leveringskanaal gebonden risicofactoren zijn:
- Het openen van bankrekeningen op naam van een accountant of belastingadviseur met de bedoeling om gelden over te boeken of door te sluizen naar derden waardoor de binding tussen de (illegale) oorsprong en de bestemming van het geld wordt verdoezeld;
- Producten of transacties die anonimiteit bevorderen, bijvoorbeeld cliënten die gebruik maken van crypto valuta (zoals Bitcoins);
- Dienstverlening waarbij internationale structuren worden opgezet om de uiteindelijk belanghebbende te verhullen;
- Het opstellen van onderhandse leningsovereenkomsten of schuldbekentenissen waarbij onduidelijk is wat de herkomst van de financiering is;
- Aandelentransacties waarbij de waarde van de aandelen moeilijk bepaalbaar is
Geografische risicofactoren
Er zijn meerdere bronnen die geografische risico’s in kaart brengen. Enkele voorbeelden zijn de FATF-lijsten, de Europese Sanctielanden en het CPI.
De FATF publiceert een aantal keer per jaar in welke landen het risico van misbruik in het kader van witwassen en financieren van terrorisme hoog is. De EU sanctions map geeft een overzicht van landen met de bijbehorende sancties.
De CPI scoort en rangschikt landen/ gebieden op basis van hoe corrupt de publieke sector van een land wordt geacht te zijn door experts en bedrijfsleiders. Het is een samengestelde index, een combinatie van 13 onderzoeken en beoordelingen van corruptie, verzameld door verschillende gerenommeerde instellingen. De CPI is de meest gebruikte indicator van corruptie wereldwijd. Enkele voorbeelden van geografische risicofactoren zijn:
- Landen of geografische gebieden die onderworpen zijn aan sancties, embargo’s of soortgelijke maatregelen, vastgesteld door bijvoorbeeld de Verenigde Naties, de Europese Unie of de Verenigde Staten;
- Landen of geografische gebieden die door betrouwbare bronnen (bijvoorbeeld de FATF, CPI, Europese Sanctielanden) zijn geïdentificeerd als landen of gebieden die in onvoldoende mate een systeem ter voorkoming van witwassen en/of terrorismefinanciering hebben opgezet;
- Landen of geografische gebieden die door betrouwbare bronnen zijn geïdentificeerd als financiers van of anderszins ondersteunend voor terroristische activiteiten;
- Landen of geografische gebieden die door betrouwbare bronnen zijn geïdentificeerd als hebbende een hoog niveau van corruptie of andere criminele activiteiten;
- Landen of geografische gebieden waar politieke instabiliteit heerst;
- Landen of geografische gebieden die als offshore financieel centrum bekend staan.
Bij onacceptabele risico’s is het verboden om zaken te doen met een partij.
Onacceptabele risico’s
Wanneer vanuit het cliëntenonderzoek blijkt dat de client te hoge risico’s met zich meebrengt en daardoor de relatie met de client te risicovol blijkt mag de instelling geen zakelijke relatie met de client aangaan. Ook wanneer er al een zakelijke relatie bestaat maar vanuit de continue monitorplicht blijkt dat een risico te hoog wordt, dient de zakelijke relatie bij de eerstvolgende mogelijkheid verbroken te worden. Als de Wwft-plichtige instelling witwassen of het financieren van terrorisme vermoedt, is de instelling verplicht een melding te doen bij de Financiële Inlichtingen Eenheid (FIU-NL). Om ervoor te zorgen dat er vervolgens ook daadwerkelijk geen zakelijke relatie meer tussen de instelling en client geldt, moeten de instellingen een client-exitbeleid opstellen. Hierin moet onder meer staan onder welke omstandigheden en via welke procedures de zakelijke relatie met de client zal worden beëindigd. Enkele onacceptabele risico’s kunnen zijn:
- Cliënten die foutieve of geen identificatiegegevens geven;
- Cliënten die op een sanctielijst staan;
- Cliënten die geen of onverklaarbare informatie geven over de herkomst van middelen;
- Wanneer de organisatiestructuur te complex of niet transparant is waardoor de UBO niet achterhaald kan worden.
CDD On Demand
Met behulp van CDD On Demand kunt u op eenvoudige wijze een deel van het cliëntenonderzoek uitvoeren. Zo kunt u uw clienten snel checken op eventuele risico’s, de UBO achterhalen en geografische risico’s in kaart brengen. Zelf ervaren hoe u snel tijd kan besparen? Vraag vandaag nog uw gratis credits aan. Better be safe than sorry!